Felix Decavel Klimaat 16 mei 2023, 13:04

Leestijd: 3 minuten

Koffie bijna uitgestorven, aldus onderzoek: 5 alternatieve drankjes

Twee van de meest gemalen bonensoorten op de planeet zijn met uitsterven bedreigd. En volgens onderzoek zou koffie daardoor binnen dertig jaar wel eens onbetaalbaar kunnen zijn. “Veel mensen zullen het zich niet kunnen veroorloven.” We zetten in dit artikel ook vijf alternatieven op een rij.

Namens deze experts is het leven dus binnen dertig jaar het leiden niet langer waard. Of was het lijden? Want zonder een traditioneel bakje troost in de ochtend, maakt het niet uit met welk been je uit bed stapt. Maar ook al is koffie goed op weg om tegen 2050 een luxeproduct te worden, blijft er hoop voor de liefhebbers van het godendrankje.

Koffie met uitsterven bedreigd

Volgens onderzoekers van de University of Queensland in Australië is ruim 60 procent van alle 124 wilde koffiesoorten met uitsterven bedreigd. En vanwege klimaatopwarming wordt het ook steeds moeilijker om de twee meest geconsumeerde bonen ter wereld te blijven cultiveren. Uit de Arabica- en Robustaplanten komt het leeuwendeel van alle verhandelde koffie ter wereld. Maar door stijgende temperaturen zijn ideale groeigebieden een stuk schaarser geworden. Beide planten komen namelijk het best tot hun recht rond de evenaar. En dan ook nog op hoogte, waar overvloedig zonlicht gekoppeld aan relatief koele temperaturen perfecte omstandigheden zijn voor de groei van koffie.

Coffee could go extinct in our lifetime pic.twitter.com/OD1A8GxcFd

— Insider Business (@BusinessInsider) May 13, 2023

De Australische wetenschappers voerden tien jaar lang onderzoek uit naar oplossingen voor de gevolgen van klimaatopwarming op de cultivatie van koffie. En het ziet er niet goed uit voor de toekomst van ‘s werelds nectar. Niet alleen de warmere temperaturen, maar ook ontbossing zouden de voornaamste oorzaken zijn, waardoor 60 procent van alle koffiesoorten dreigt te verdwijnen tegen 2050. “Het wordt warmer en naarmate we hoger en hoger komen, bereiken we uiteindelijk de top van de berg en kunnen we nergens meer naartoe”, klinkt het. “Dat is wat er gebeurt met het grote deel van de koffieproducerende gebieden. Ze worden minder geschikt.”

Het voortbestaan van kwaliteitsvolle koffie

Om ervoor te zorgen dat kwaliteitsvolle koffie blijft bestaan, hebben de wetenschappers onderzocht welke aspecten van het groeiproces het belangrijkst zijn. Bonen worden bijvoorbeeld beter onderaan de plant geplukt, waar schaduw voor een betere kwaliteit zorgt. Het onderzoek bestudeerde ook de specifieke genomen van Arabica- en Robusta-koffie, die bijdragen tot hun ongelooflijk populaire smaak.

“We hebben gekeken naar de genen en de chemische samenstelling om dat te begrijpen. Dit heeft enige wetenschappelijke kennis achter de koffiekwaliteit gebracht, en dat is eigenlijk waar het project om draaide”, zei professor Robert Henry, leider van het onderzoek. Want dankzij het genetisch manipuleren van bepaalde chemische componenten en genomen in zowel wilde als gecultiveerde koffieplanten, kan er een nieuwe soort gekweekt worden die beter bestand is tegen klimaatopwarming. Maar dat blijft voorlopig nog toekomstmuziek.

In tegenstelling tot andere planten wordt het namelijk moeilijk om koffiebonen te bewaren in zaadbanken. De bewaartemperatuur van -20 graden Celsius is niet voldoende om de bonen te beschermen. Ze moeten worden gekoeld met vloeibare stikstof, en dat is een veel duurder proces.

Onbetaalbaar

In ieder geval zijn er oplossingen voorhanden om koffie te beschermen tegen klimaatopwarming. Maar de tijd dringt. “Als er een tekort aan koffie is, denk ik dat veel mensen het zullen blijven drinken en meer zullen betalen”, zegt professor Henry. “Ik denk niet dat de koffieconsumptie helemaal zal uitsterven, maar veel mensen zullen het zich niet meer kunnen veroorloven.”