Felix Decavel
Felix Decavel Popular Science 15 feb 2023
Leestijd: 2 minuten

Mysterieuze ring in ons zonnestelsel is ‘raadsel’ voor astronomen

De Europese ruimtevaartorganisatie heeft een opmerkelijke vondst gedaan in ons zonnestelsel. De ring van Quaoar is veel kleiner dan die van Saturnus, maar daarom niet minder intrigerend. Nog nooit werd er een ring ontdekt die zo ver rond zijn planeet draait. “Een raadsel”, volgens de ESA.

Planetaire ringen zoals die rond Saturnus komen ook voor rond veel kleinere dwergplaneten. Al blijven die net zoals hun grotere broers zonder uitzondering binnen de afstand van de altijd gerespecteerde Roche-limiet.

Ring rond Quaoar buiten Roche-limiet

De planetaire ring rond Quaoar zorgt dan ook voor verbijstering in de astronomie. “Als gevolg van onze waarnemingen moet de klassieke opvatting dat ringen alleen binnen de Roche-limiet van een planetair lichaam overleven grondig worden herzien”, vertelt een astrofysicus van de ESA. Normaal gesproken smelt het puin in een ring buiten de Roche-limiet na enkele decennia samen tot een kleine maan die rond de planeet blijft draaien.

ring, cheops, planeet, Quaoar, esa, rochelimiet, zonnestelsel
De dwergplaneet Quaoar met een buitengewoon verre ring (Afbeelding: ESA / ATG)

In het geval van deze dwergplaneet echter, gebeurt dit niet. Quaoar draait zelf rond de zon op bijna 44 keer de afstand ten opzichte van de aarde. Daardoor zijn accurate waarnemingen van zijn planetaire ring niet alleen aartsmoeilijk. Ze kunnen pas plaatsvinden als er een verduistering optreedt waarbij de planeet het licht van verre sterren blokkeert.

Zelfs dan zijn telescopen op aarde niet krachtig genoeg. Speciaal om een eventuele ring rond Quaoar te onderzoeken, werd Cheops ingeschakeld; een ruimtelescoop van de ESA die normaliter naar exoplaneten speurt.

rochelimiet, Quaoar, ring, planeet, esa, cheops
De ruimtetelescoop Cheops (Afbeelding: ESA / ATG)

“De Cheops-waarnemingen hebben een sleutelrol gespeeld bij het vaststellen van de aanwezigheid van een ring rond Quaoar”, vertelt de leider van het ESA-project. De eerste resultaten suggereren dat de ijzige temperaturen een rol kunnen spelen bij het voorkomen van het aan elkaar kleven van de ijsdeeltjes, maar er is meer onderzoek nodig.

Op zoek naar meer mysteries in ons zonnestelsel

Terwijl de astronomen bekijken hoe ze buiten de Roche-limiet overleven, zal Cheops ook andere dwergplaneten in ons zonnestelsel bekijken. Zullen er nog dwergplaneten in ons zonnestelsels opduiken met een dergelijk ringsysteem?

Check ook deze nooit eerder geziene zonnevlam.

Schrijf je in voor Manners Weekly!

Elke vrijdag echte verhalen regelrecht in je mailbox.