Noah Korevaar Liefde & Seks 10 nov 2022, 09:22

Leestijd: 3 minuten

Onderzoek onhult welk type persoon jouw partner gaat stelen

Een psycholoog onderzocht het fenomeen waar al vele films, boeken en series over zijn gemaakt: personen die toch achter iemand aan gaan die al bezet is in de liefde. Wie doet zoiets? De wetenschap heeft nu een antwoord.

Homewrecker. Echtbreker in het Nederlands, aldus Google. Iemand die in een huwelijk gaat zitten wroeten. Flirten met een getrouwde man, er vandoor gaan met je vrouw. Het is een trope waar schrijvers in Hollywood maar al te graag gebruik van maken in series en films.

Wie wroet in een relatie?

Helaas is het ook iets wat in het echt gebeurt. In het Engels heb je de term mate poaching, een begrip dat een individu beschrijft die op iemand ‘jaagt’ die al in een toegewijde, monogame relatie zit. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer zeventig procent van zowel mannen als vrouwen daar weleens last van heeft gehad.

Maar wat zorgt er nou daadwerkelijk voor dat iemand het überhaupt in zijn of haar hoofd haalt om achter een bezet iemand aan te gaan? Een recentelijk gepubliceerd wetenschappelijk onderzoek dook precies in dat vraagstuk. Het resultaat is een intrigerende paper in het wetenschappelijke blad Journal of Sex Research.

187 koppels onderzocht

Het onderzoek werd uitgevoerd door de psycholoog Igor Kardum en zijn team aan de Universiteit van Rijeka. In Kroatië dus. Ze namen 187 witte, heteroseksuele stellen uit Kroatië als hun sample.

Alle koppels waren getrouwd, woonden samen of waren exclusief met elkaar aan het daten. Ook waren alle 187 stellen op zijn minst zes maanden samen. Vervolgens kregen ze thuis een vragenlijst die ze in moesten vullen. Een deel van de vragen ging over karaktereigenschappen, maar er werd ook naar poaching gevraagd. Oftewel: het wroeten in relaties.

De resultaten zijn fascinerend. De vragenlijst levert namelijk een soort profiel op van de persoon die de meeste kans heeft om een poacher te zijn. Oftewel: een antwoord op wat voor type mens in hemelsnaam achter een bezet iemand aan gaat.

Onderzoek: denken mannen en vrouwen écht anders over seks?

Mannen versus vrouwen

Wat mannen betreft heb je het dan over een lage consciëntieusheid, iemand die niet snel last heeft van zijn geweten dus, en een hoog machiavellisme als eigenschappen die worden geassocieerd met pogingen tot het jagen op een bezette vrouw.

Dat komt overeen met het beeld dat machiavellistische individuen manipulatief en egoïstisch zijn. Als je het over ‘jagende’ vrouwen hebt, dan vertoonden zij vooral hoge niveaus van extraversie, openheid en psychopathie.

“Hogere psychopathie en machiavellisme, vooral bij mannen, bleken de belangrijkste voorspellers van de neiging om achter een bezet individu aan te gaan, bij zowel mannen als vrouwen. In tegenstelling tot onze verwachting, had narcisme op basis van de geanalyseerde persoonlijkheidskenmerken er juist geen consistent effect op”, aldus de onderzoekers. Een opvallende conclusie, gezien het labeltje ‘narcist’ al snel tevoorschijn komt als we het over dit soort ‘jagers’ hebben.

Open deuren

Ook opvallend: een lage mate van aangenaamheid, een persoonlijkheidskenmerk dat zich manifesteert in individuele gedragskenmerken die als vriendelijk, sympathiek, coöperatief, warm en attent worden ervaren, zorgt er bij mannen zowel voor dat ze eerder ‘jagers’ zijn als dat er op hun eigen partner wordt gejaagd. Ergens een open deur, maar toch.

Ook viel het de onderzoekers op dat of een man gaat ‘jagen’ vrijwel exclusief afhankelijk is van zijn eigen persoonlijkheidskenmerken, waar het bij vrouwen ook eraan ligt wat de persoonlijkheid van hun partner is.

De volgende keer op Tinder

Alle wetenschappelijke analyses ten spijt zorgt dit onderzoek er nu niet direct voor dat jij precies weet wie wel of niet een gevaar voor je relatie vormt. Helaas. Bovendien is de gebruikte sample wel erg beperkt, gezien men enkel naar Kroatische, witte en heteroseksuele koppels heeft gekeken.

De volgende keer dat je een gesprek begint op Tinder, weet je in ieder geval naar welke persoonlijkheidskenmerken je direct kunt vragen. Vooral als je date uit Kroatië komt. Benieuwd naar meer details uit het onderzoek? Dan kun je de paper hier zelf lezen.

Taylor & Francis Online