Thomas Aalderink Geld & Carrière 3 jun 2025, 16:27

Leestijd: 2 minuten

Alles is duurder, maar je gaat er volgens het CPB tóch op vooruit

Boodschappen, energie, huur, vakanties en ga zo maar door. Als het over deze onderwerpen gaat, roept er al snel iemand dat alles zo duur is geworden. Maar klopt dat beeld? En als het klopt, betekent dat dan automatisch dat we er financieel op achteruit zijn gegaan? Het Centraal Planbureau (CPB) zocht het uit.

Het CPB onderzocht hoe het gesteld is met de vaste lasten van middeninkomens: huishoudens met een besteedbaar inkomen tussen de €21.000 en €70.000 per jaar. Grote kans dat jij daar ook onder valt, want vier op de vijf Nederlandse huishoudens behoren tot deze groep. Een representatieve steekproef dus, om te checken of alles écht duurder is geworden en wat dat betekent voor onze koopkracht.

Noodzakelijke en vaste lasten flink gestegen

Het CPB dook in de cijfers van de afgelopen vijf jaar en concludeerde het volgende: in 2023 waren mensen met een middeninkomen gemiddeld €2.300 meer kwijt aan noodzakelijke en vaste lasten dan in 2019. Een stijging van ruim 11%. Waar dat geld naartoe ging en welke kosten het hardst stegen, zie je in deze tabel.

*Het CPB gebruikt cijfers uit 2023, omdat dit het meest recente jaar is met volledige en betrouwbare data.

Dus we zijn erop achteruit gegaan?

Het klopt, gemiddeld genomen zijn alle noodzakelijke en vaste lasten duurder geworden. Dan zou je kunnen zeggen dat we erop achteruit zijn gegaan, maar dat klopt niet volgens het CPB. Ze hebben namelijk ook gekeken naar de verhouding tussen de noodzakelijke/vaste lasten en het besteedbaar inkomen. En dan zien we iets interessants.

Ja, we zijn meer gaan betalen, maar onze inkomsten zijn ook toegenomen. In 2019 ging nog 50% van ons inkomen op aan vaste lasten, in 2023 was dat gedaald naar 46%. Per saldo houden we dus meer geld over dan vijf jaar geleden.

Niet te vroeg juichen

Betekent dat automatisch dat we er financieel op vooruit zijn gegaan? Dat is te kort door de bocht. Veel dingen die we van ons ‘vrije’ geld betalen — denk aan vakanties of uit eten gaan zijn namelijk óók flink duurder geworden. Als je die prijsstijgingen meerekent, is het maar de vraag of je onderaan de streep echt beter af bent.

Voorlopig blijft het dus verstandig om op je uitgaven te letten, ook op vakantie. Gelukkig hoeft dat geen straf te zijn: in het goedkoopste vakantieland van Europa is dat prima te doen.