Koen Lorijn Popular Science 20 sep 2025, 15:15

Leestijd: 2 minuten

Volksverslaving nummer 1 maakt je dommer, blijkt uit nieuwe studie

Een smartphone maakt je niet slimmer maar dommer, blijkt uit onderzoek. Erg onhandig, aangezien we allemaal vastzitten aan deze volksverslaving nummer 1: je telefoon.

Er zullen best wat mensen zijn die met weemoed terugdenken aan de tijd van Mark Rutte als minister president. Ook al was je het niet eens met z’n politieke standpunten, er was een relatieve stabiliteit in politiek Nederland, die nu niet meer voor te stellen is. Wat dan wel weer onhandig was: het kwakkelende geheugen van de beste man. Geen ‘actieve herinneringen’ of verwijderde SMS’jes, bijvoorbeeld. Hij gaf de schuld aan z’n ouwe Nokia, maar het was misschien slimmer geweest om een smartphone de schuld te geven. Uit onderzoek blijkt namelijk dat het gebruik van een smartphone je actief dommer maakt.

Onderzoek: doen smartphones meer dan alleen afleiden?

Wetenschappers wilden weten of smartphones meer doen dan alleen onze aandacht afleiden wanneer we een melding krijgen. Hiervoor gebruikten ze twee experimenten met ongeveer 800 smartphone-gebruikers. De deelnemers moesten een test doen, waar ze volle aandacht en cognitieve capaciteit voor nodig hadden. Een probleem oplossen of een geheugentest bijvoorbeeld.

Dan komt de rol van de smartphone in dit geheel. De deelnemers werden opgedeeld in drie groepen. Een groep had hun telefoons op tafel liggen, de ander in hun broekzak of tas zoals ze normaal zouden hebben. Een derde groep liet hun telefoon in een andere ruimte liggen. Welke groep zou het hoogst scoren? Spoiler: één groep scoorde 10% lager dan de andere groepen.

Hoe dichterbij je telefoon, hoe dommer je wordt

De wetenschappers ontdekten dat hoe dichter je bij je telefoon in de buurt was, hoe lager je scoorde. Degenen met hun smartphone op tafel scoorden dus het allerlaagst, óók als deze met het scherm naar beneden lag en uit stond. Hoe hard we het ook proberen, we kunnen ons niet losrukken van deze enorme verslaving. Je telefoon in de buurt hebben, ook wanneer je die niet gebruikt, maakt je dommer.

Dit kun je doen tegen je smartphone-verslaving

Als dit nog niet genoeg reden voor je is om je smartphone-verslaving aan te pakken hebben we nog meer nieuws voor je. Een week geen smartphone gebruiken verhoogt je gevoel van welzijn en verlaagt de kans op depressies. Dat is dus iets wat je zou kunnen proberen: drastische maatregelen om je verslaving op te breken. Maar er zijn ook andere opties.

Uiteindelijk draait het om regels voor jezelf maken en je daaraan houden. Bijvoorbeeld door je telefoon niet meer overal mee naartoe te nemen. Heb je het toestel echt op je bureau nodig terwijl je aan het (thuis) werken bent? Of als je even kort een blokje om loopt? Een andere optie is deze slimme investering van minder dan 20 euro.