Michiel Hekkens Gezondheid 26 apr 2025, 09:12

Leestijd: 3 minuten

Deze reactietest van 30 seconden laat zien hoe gezond je bent

Met de liniaaltest meet je hoe snel je een vallende liniaal kunt vangen. Niet alleen leuk als wedstrijdje binnen je gezin, vriendengroep of studentenhuis (shotje voor de winnaar en dan nog een keer), maar hoe je scoort zegt ook iets over je gezondheid. Afhankelijk van hoe goed je brein, zenuwstelsel en spieren functioneren, scoor je beter of slechter op de liniaaltest. In 30 seconden weet je het.

Vorige week lieten we je heel vaak opstaan en weer zitten vanaf een stoel, waarmee je kon testen hoe lang je (als 65-plusser) nog te leven had. Klinkt luguber, valt in werkelijkheid mee. Een slechte uitslag is namelijk geen doodvonnis, maar een prikkel voor leefstijlverandering. Daarmee plaveit men juist de weg naar een langer leven. Voor de liniaaltest geldt hetzelfde. Je reactiesnelheid laat zien hoe soepel alles nog draait onder de motorkap, maar verbetering blijft altijd mogelijk. Zonder correlatie te verwarren met causatie, legt Manners uit wat dit zegt over je gezondheid.

Zo doe je de liniaaltest in zo’n 30 seconden

Om de liniaaltest te proberen moet je met zijn tweeën zijn. Verder heb je alleen een stoel, een tafel en een ouderwetse liniaal nodig. Zo voer je de test uit en alle bij elkaar kost het zo’n 30 seconden.

1. Ga op een stoel zitten bij de korte kant van de tafel
2. Leg je arm op het tafelblad en laat je pols over de rand hangen met je duim omhoog
3. Je partner houdt de liniaal verticaal boven de zone waar je hand iets kan grijpen, met de nul ter hoogte van je duim
4. Op een willekeurig moment (zonder waarschuwing dus) laat je partner de liniaal los
5. Je grijpt de liniaal zo snel mogelijk en kijkt hoeveel centimeter hij aangeeft op het punt waar je hand begint

In onderstaande tabel zie je hoe jouw prestatie zich verhoudt tot de rest van de mensheid:

Wat zegt de liniaaltest over je gezondheid?

Ons vermogen om snel ergens op te reageren, is afhankelijk van een samenwerking tussen verschillende lichaamsprocessen. Eerst nemen we de val van de liniaal met onze ogen waar. Dan verwerkt het brein de zintuiglijke prikkel tot een signaal dat naar het lichaam wordt gestuurd. Tot slot is het aan de zenuwen, spieren en pezen om zo snel mogelijk te reageren op wat het brein ze vertelt. Een samenwerking tussen zintuigen, brein en lichaam dus.

Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat mensen met een snelle reactietijd minder snel ten prooi vallen aan een breed scala aan ziekten. Hartaanval, beroerte, dementie, kanker, alle usual suspects. Het is niet per se zo dat een trage reactiesnelheid ervoor zorgt dat je die ziektes krijgt, maar de mensen die deze ziektes krijgen hebben wel in groten getale een trage reactiesnelheid. De correlatie is zeker, wat de oorzaak-gevolg relatie is valt over te twisten. De liniaaltest heeft de meeste zeggingskracht als je hem eens in de zoveel jaar uitvoert en de resultaten met elkaar vergelijkt. Als je plots een stuk trager bent, duidt dit op cognitieve achteruitgang en wellicht naderend medisch onheil.

Reactiesnelheid vertraagt op middelbare leeftijd

Een geleidelijke afname van reactiesnelheid is normaal naarmate je ouder wordt. In het brein verwerken de zenuwvezels in je witte stof minder snel prikkels. Lichamelijk worden de spiervezels minder kwiek en gaan de mitochondriën in je cellen slechter werken. Ook in dit opzicht vormt de liniaaltest een lakmoesproef voor je gezondheid. Scoor je goed, dan kun je er nog even tegenaan. Bij een slecht resultaat is er mogelijkheid tot interventie. Onderzoek laat zien dat sporten, een instrument bespelen of brain training je cognitieve afdaling tot een halt kan roepen en je reactiesnelheid weer kan laten versnellen.

Over je rug rechten gesproken: check hoe je jouw kromme rug recht maakt dankzij deze oefening van 30 seconden.