Michiel Hekkens Banen & Salaris 29 okt 2025, 10:59

Leestijd: 2 minuten

Het salaris van de ‘armste’ politici, die verplicht loon moeten afstaan

Als Tweede Kamerlid verdien je iets meer dan 10.000 euro bruto per maand. Vooral voor linkse politici is dit een ongemakkelijk hoog bedrag. Zij staan dan ook een deel van hun loon af, al worden ze daartoe gedwongen door hun partij. We zetten alle bedragen op een rij.

In ons politieke landschap wordt traditioneel onderscheid gemaakt tussen links en rechts. Beide koesteren echter hetzelfde ideaal: de vrijheid van het individu. Ze verschillen alleen over de manier waarop ze dit ideaal nastreven. Rechtse politici vinden dat je het meest vrij bent als je zelf kunt kiezen hoe je je leven invult, zonder te veel overheidsbemoeienis. Hun linkse tegenstrevers vinden juist dat overheidsbemoeienis noodzakelijk is om vrij te kunnen zijn. Pas als iedereen dezelfde kansen heeft − doordat de overheid zorgt voor goede scholing, voorzieningen, rijken niet te rijk en armen niet te arm − dan zijn we het meest vrij.

Deze politici staan het meeste loon af: SP op 1

Juist voor linkse politici is het hierdoor ongemakkelijk om een jaarsalaris van 140.000 euro te verdienen, drie keer zoveel als Jan Modaal. Klinkt als links lullen, rechts vullen. Sommige partijen hebben hier iets op verzonnen. Politici moeten verplicht een deel van hun salaris aan de partijkas afstaan. In onderstaand schema zie je voor welke partijen dit geldt en hoeveel de politici overhouden.

SP’ers staan hun hele loon af aan de partijkas en krijgen daar een maandelijkse netto-uitkering van 3.276 euro terug. Dit staat gelijk aan zo’n 36% van hun loon. Ze geven dus 64% weg. GroenLinksers moeten 10 procent van hun loon afstaan aan de partij. Hierin opereert de partij van Klaver en co los van de PvdA. Bij de club van Timmermans streeft men (volgens het jaarverslag uit 2023) naar een afdracht van 5,5% van het politieke inkomen van bestuurders, maar dit is niet verplicht. Overige politieke partijen hebben helemaal geen regels over het afstaan van salaris. Hier strijken politici jaarlijks de volle mep van 141.000 euro bruto op.

Verplichte afdracht aan partijkas omstreden

Op zich sympathiek van de linkse politici, om niet alleen in woord maar ook in daad te laten zien dat ze voor een hogere bijdrage van de hoogste inkomens zijn. Van de andere kant: kunnen ze niet beter geld geven aan de Voedselbank dan aan hun eigen partijkas? Als dit geld alleen maar wordt gebruikt om tv-spotjes voor de partij van te kopen, heeft de samenleving er alsnog niks aan.

Dit is tevens de reden waarom deze verplichte salarisafdracht omstreden is. Partijen als de SP en GroenLinks genereren een groot deel van hun inkomsten uit de verplichte afdracht van politici. Hiermee hebben ze ook meer commerciële mogelijkheden om stemmen te werven dan partijen die dat niet doen. Dit zorgt voor een ongelijk speelveld. Door de jaren heen zijn meerdere wetsvoorstellen ingediend om deze ‘partijbelasting’ te verbieden, maar tot een concrete wet is het niet gekomen. Kijk je naar het aantal donaties in de landelijke politiek, dan steekt één partij met kop en schouders boven de rest uit.