Michiel Hekkens
Michiel Hekkens Gezondheid 23 jan 2025
Leestijd: 3 minuten

Grootste oplichterij van nu kost jou geld en is totáál onnodig

Vitamineverkopers beleven gouden tijden met een product dat niet alleen onzinnig is, maar soms zelfs gevaarlijk. Dit zegt de wetenschap over de meest verkochte vitaminen en supplementen, oftewel: de grootste zwendel van onze tijd.

Gesteund door een leger aan influencers (waaronder Arie Boomsma, Geraldine Kemper en zelfs onze held Ruud Gullit) brengt Vitakruid met veel succes vitaminepillen en voedingssupplementen aan de man. Sinds 2015 groeide het bedrijf ieder jaar met 50 tot 70 procent. Volgens het RIVM is dit voor 98 procent van de mensen die niet in een risicogroep (ouderen, veganisten, zwangeren, zieken) zitten onnodig. In sommige gevallen levert het slikken ervan zelfs nadelige effecten voor de gezondheid op.

Het effect van de populairste vitamines en supplementen

Volgens cijfers van het RIVM slikt 60 procent van de Nederlanders vitamines of andere supplementen. Het meest populair zijn vitamine D, Omega 3, vitamine C en een hoop vitamines samen in één multivitamine-tablet. Manners onderzoekt per supplement wat de wetenschap erover zegt.

Omega 3

Hele zeeën worden leeggevist om omega 3-pillen van te maken. Tragisch, want het bewijs dat ze ergens gunstig voor zijn bestaat niet. Zo concluderen de onderzoekers in een omvangrijke meta-studie van NCCIH uit 2020 dat het slikken van omega 3 ‘geen tot weinig’ effect heeft op het voorkomen van hartziekten, -infarcten of algehele mortaliteit. Bij voedingsmiddelen met veel omega 3 (vette vis en sommige groenten) is een link tussen omega 3 en een gezond hart aannemelijker. Om deze reden adviseert het Voedingscentrum om een keer per week vis te eten.

Vitamine C

Vitamine C speelt een rol in onze afweer en als antioxidant. Wie geen extreem ongezond voedingspatroon heeft, krijgt er vanzelf genoeg van binnen. Het Amerikaanse gezondheidsinstituut schat het percentage dat geen extra vitamine C nodig heeft op 97 tot 98 procent van de Amerikanen. Toch niet het meest gezonde volk ter wereld. Baat het niet dan schaadt het niet, denken veel Nederlanders, maar bij vitamine C is dit niet waar. Van een overdosis kun je onder andere darmklachten krijgen, stelt Jeanne de Vries, voedingswetenschapper bij Wageningen University.

Vitamine D

Vitamine D krijg je vooral binnen door zonlicht. Veel mensen slikken het daarom bij tijdens de wintermaanden. Je zou er minder snel hartziekten of kanker van krijgen, maar volgens een artikel van Harvard bestaat hier geen bewijs voor. Er is alleen bewijs voor de rol van vitamine D in de sterkte van botten. Wie in een risicogroep (zoals mensen met een donkere huid, zwangeren, vrouwen vanaf 50 en mannen vanaf 70) zit, kan baat hebben bij het slikken van een vitaminepil. De rest krijgt genoeg binnen door 15 tot 30 minuten per dag buiten te komen (ook in de winter). Slik je desondanks vitamine D bij, dan loop je eerder een risico om te veel binnen te krijgen dan te weinig. Dezelfde Jeanne de Vries stelt dat te veel vitamine D schade toebrengt aan hart, nieren en bloedvaten.

Grootste zwendel van onze tijd

De totale omzet van voedingssupplementen wereldwijd bedroeg in 2021 maar liefst 137 miljard dollar, waarvan alleen al de wereldwijde handel in Omega 3-pillen een waarde van 33 miljard dollar waard had. Naast het snel groeiende VitaKruid kwamen in Nederland de oprichters van vitamineverkoper Lucovitaal dit jaar met stip binnen in de Quote 500. In Nederland kochten we in 2022 voor 1,6 miljard euro aan voedingssupplementen. Hoog tijd om daar eens mee te kappen.

Schrijf je in voor Manners Weekly!

Elke vrijdag echte verhalen regelrecht in je mailbox.